Tạo không gian trong sản xuất âm nhạc
Lâu lâu mới rảnh rỗi làm một bài chia sẻ tâm huyết cho các bạn.
1. Volume (Âm lượng)
Bạn hãy tưởng tượng một cách đơn giản thôi. Nếu một người gọi bạn từ xa:"Anh Đức Beat ơiiii. Em yêu anhhhhhh"(hơi ảo tưởng tí). Thì âm lượng sẽ nhỏ. Bạn nghe thấy không rõ lắm và không tin vào tai mình:"Em nói cái gì theeeee". Cô gái càng tiến lại gần và nói:" Em nói là em yêu anh đấyyyyy". Thì bạn sẽ nghe thấy âm lượng lớn hơn.
Vậy trong sản xuất âm nhạc bạn muốn để nhạc cụ hay giọng nói ở xa mình, hãy giảm âm lượng và ngược lại.
2. Pan (âm lượng trái phải)
Ô vẫn là cô gái ở trên các bạn ạ. Cô gái trong mộng tưởng. Cô chợt chạy qua trái và nói: "Em vẫn ở đây chờ anh đâyyyy". Thì tai của bạn sẽ nghe thấy âm thanh ở bên trái lớn hơn bên phải. Kể cả khi bạn nhắm mắt lại. Bạn vẫn có thể định vị cô ấy ở đâu đó phía bên trái.
Vậy nếu bạn muốn nguồn phát âm thanh sang trái hãy vặn sang trái và ngược lại.
3. EQ (Chỉnh màu sắc sáng tối của âm thanh)
Một ngày nọ khi cô gái trong tưởng tượng và Đức beat đến được với nhau. Khi cô ấy vui: "Anh luôn là người tuyệt vời nhất của cuộc đời em". Giọng cô ấy cao, thánh thót và đầy cảm xúc trìu mến. Khẩu hình được mở rộng, hơi thở tràn đầy nhựa sống. Nghe giọng cô ấy lúc đó rất sáng và cao.
Vậy khi đó cô ấy đã sử dụng EQ cho chính giọng nói của mình ở khẩu hình và hơi thở. Còn trong sản xuất âm nhạc bạn chỉ cần tăng các giải tần từ mid tới high sẽ thấy được hiệu quả.
Tới ngày kia cô ấy giận:"Em sao thế?". "Em không sao, anh cứ làm việc của anh đi".
Lúc này khẩu hình cô ấy mở nhỏ, hơi thở dùng ít. Có khi đứt đoạn vì rơm rớm nước mắt. Kèm thêm tí xụt xịt thì bạn xác định. Ngoài ra hơi thở khi mũi xụt xịt làm cho không gian rung động trong cổ họng bị hẹp lại, không thông. Dẫn tới âm thanh bị trầm, bí.
Vậy khi đó cô ấy đã dùng EQ để cắt những tần số cao cho giọng nói (high cut). Trong sản xuất âm nhạc cũng vậy. Nếu bạn tăng low, giảm high & mid. Nghe giọng như bị cúm vậy. Nhạc cụ thì trầm bí, thích hợp cho các nhạc cụ ở tần số thấp.
4. Compressor (Nén âm thanh)
Một ngày nọ trong một giấc mơ. Cô ấy và tôi đi chơi công viên. Có một bác bán bóng bay đi qua và nói: Cháu mua cho bạn gái một quả bóng bay thần kì đi. Quả bóng bay này có thể ghi lại âm thanh của các cháu và khi cháu bóp quả bóng bay thì âm thanh sẽ thay đổi đó. Thế là tôi mua luôn tại tôi thấy nó giống cái Compressor tôi hay sử dụng quá.
Cô ấy nói vào quả bóng bay:"Bóng bay thần tiên ơi bóng bay thần tiên, hãy lưu giúp ta câu: Em yêu anh Đức beattt". Vậy là âm thanh đó đã được ghi lại trong quả bóng bay. Lúc này ông chú bán hàng mới nói:"Cháu hãy bóp quả bóng bay theo 4 trường hợp đi". (trong sản xuất âm nhạc, Compressor cũng sẽ nén âm thanh giống như bạn bóp quả bóng bay)
Trường hợp 1: Bóp nhanh nhả ra từ từ: (Attack ngắn, Release dài) Tôi nghe âm thanh phát ra nghe cụt lủn. Ngẩn người ra.
Trưởng hợp 2: Bóp lâu, thả ra nhanh (Attack dài, Release ngắn) Vẫn câu nói yêu thương ấy nhưng nghe cục súc. Hic
Trường hợp 3: Bóp lâu, nhả lâu (Attack dài, Release dài): Âm thanh nhỏ dần về sau. Được chữ Em yêu anh thì to mà anh Đức Beat thì bé lại.
Trường hợp 4: Bóp nhanh, nhả nhanh (Attack ngắn, release ngắn): Lúc này thì chữ Em yêu anh nghe tù, bé lại còn chữ anh Đức Beat thì là oang oang ra.
5. Reverb
Một ngày cô ấy gọi điện cho tôi và nói: "Anh đang trong nhà vệ sinh mà cũng nghe điện thoại à"
Hóa ra cô ấy nhận ra được không gian tôi đang nói. Đó là một không gian nhỏ, chật hẹp, vẫn có tiếng vang vọng nhưng cảm giác được không gian rất chật hẹp, tù túng, bí bách, nghe bị cắt hết giải tần số cao và ù ù.
Vậy trong sản xuất âm nhạc, không gian môi trường xung quanh bạn ngụ ý đưa vào là một điều vô cùng quan trọng. Với âm nhạc truyền thống, Nếu bạn đưa âm thanh piano ra sân vận động, nhưng tiếng guitar lại vào WC thì đó là một bản mix tệ. Ít nhất hay đưa nó về một không gian, tùy mục đích của bạn muốn người nghe hình dung không gian của bạn muốn truyền tải.
Trong âm nhạc hiện đại, hay nhạc điện tử. Chúng ta có thể sử dụng nhiều không gian hơn, nhưng thường trong các hiệu ứng nhỏ của FX, ví dụ một cú chuyển đoạn hay một đoạn fill, bạn có thể tăng giảm reverb sao cho họ cảm thấy sự đặc biệt. Một giai điệu ARP chạy và bạn muốn nó ngày càng gần lại với người nghe. Thì bạn hãy tăng max reverb rồi automation giảm dần.
6. Delay
Ngày còn yêu đậm sâu cô ấy nói:"Cái đồ đáng iuu" rồi ấn vào trán Đức beat một cái. Tôi cũng nói: "Cái đồ đáng iuuuu" rồi ấn vào trán cô ấy một cái. Sự việc được lặp lại và tạo ra hiệu ứng delay.
Với giọng hát hay nhạc cụ thì delay không thể thiếu trong việc mixing khi mang lại sức sống cho tác phẩm.
Với không gian rộng: Thời gian delay sẽ lâu hơn. Giống như cô ấy lên đỉnh núi và hét :"Em yêu anh Đức Beatt" thì một lúc sau âm thanh ấy mới nhắc lại.
Với không gian hẹp hơn thì delay sẽ càng nhanh. Vừa nói cái nó nhắc lại luôn.
8. Automation và một số hiệu ứng khác.
Quay lại ví dụ cô ấy đang chạy từ trái qua phải để nói: "Đức Beat, em yêu anhh".
Thì bạn có thể giả lập lại không gian đó bằng cách vẽ một cái automation chạy từ trái qua phải.
Một ví dụ cụ thể hơn, phức tạp hơn để giả lập được không gian: Cô ấy ở bối cảnh trên núi, chạy từ xa lại gần, được một lúc thì chạy từ trái qua phải nhưng vẫn theo hướng lại gần Đức Beat. Thì bạn cần sử dụng automation như sau:
- Âm lượng sẽ tăng dần
- Reverb chọn không gian rộng về hẹp (vì khi cô ấy chạy gần bạn thì không gian rộng sẽ mất dần)
- Pan từ trái qua phải
- Delay giảm dần
- Cô ấy khen bạn thì tăng EQ high
- Cô ấy dỗi thì EQ high cut
- Cô ấy cục súc thì COMP AT dài, Release ngắn.
Ngoài ra cô ấy mà bị viêm họng thì các bạn sử dụng: DISTORTION
Cô ấy nói với bạn qua cái ống nước bằng nhựa thì bạn dùng FLANGER
Cô ấy vào một không gian rộng, nhòe nhòe nhoẹt thì các bạn dùng CHORUS.
Trên đây là bài viết với ví dụ hơi củ chuối và mộng tưởng. Hi vọng sẽ giúp các bạn mới tìm hiểu sản xuất âm nhạc và tấu hài cho các chuyên gia.
Nếu bạn muốn tìm hiểu các kiến thức này một cách chuyên nghiệp. Thì bạn hãy học trong khóa học này của mình nhé.
https://ducbeatmusic.com/khoa-hoc-online/level-2-tao-beat-mix-master-5.html
Còn nếu bạn chưa có điều kiện học thì bạn có thể trao đổi cùng mọi người trong group nhé:
https://www.facebook.com/groups/400642510660248
